Vrolijke en lelijke geuren
Ik las in het boek ‘Een huis in Engeland’ van Maarten Asscher dat hij vanuit Groot-Brittannië een doos ‘Imperial Leader’ zeeptabletten had laten overvliegen, als krachtige hulp voor het bovenhalen van zijn herinneringen aan het huis van zijn grootouders. Zijn opa gebruikte de zeep altijd. Alleen al door dit te lezen kwam er bij mij van alles terug. Heeft allemaal te maken met het limbisch systeem in de hersenen. Met de connectie tussen de amygdala (emotie) en de hippocampus (herinnering). Geur kan een oppeppend effect hebben. Helaas kan het ook neerslachtig maken, als het een nare herinnering betreft. Bij mij scherpt het hoe dan ook mijn geheugen. De aller vroegste herinneringen blijven het sterkst hangen. Mijn vader gebruikte teerzeep om zich te wassen en Old Spice als aftershave. Twee geuren…
Mensentypen
Een wonderlijk fenomeen blijf ik het vinden dat God mensen in series heeft bedacht. Je ontmoet iemand voor het eerst en toch doet die persoon je vrij snel denken aan iemand uit je kennissen-, vrienden- of familiebestand. Zelfde type qua uiterlijk, zelfde gebaren. Zelfs de stem komt overeen. Ik weet het wel, iedereen is uniek – ik spreek dat niet tegen. En toch is het een feit dat mensen zoveel kenmerken kunnen delen dat je tot de conclusie komt: Ja, van deze persoonlijkheid zal er op aarde geen tweede te vinden zijn, en toch hij/zij me aan iemand denken. ‘Jij bent net zo’n type als…’ Het kan zijn dat je een hele keurige dame in mantelpak kent en dat je zo’n zelfde mensentype tegenkomt met een volledig gotic kapsel en…
Keukentafereel
Als deze column verschijnt is het herfst en zal hij wel zo zoetjesaan vertrokken zijn maar op dit moment is hij er nog, musca domestica, de huisvlieg. Deze vertoeft graag binnenshuis. Hij ziet zijn kans schoon als er ergens een opening is. Hij poept dat het een lieve lust is, op ieder voorwerp waar hij neerstrijkt, ook op etenswaren. Klinkt alsof ik het heb over één vlieg maar al snel heeft hij zijn hele familie opgetrommeld. Ze hebben de grootste lol als ze op je gaan zitten en je dan wilde bewegingen maakt. Ze vliegen met hoekige wendingen en hebben geen enkele behoefte om weer de gezonde buitenlucht in te gaan. Altijd promoot ik ‘dood geen dieren’. Maar blijkbaar heb ik voor mezelf een paar uitzonderingen gemaakt. Bij parasieten is…
Het kind in de volwassene
Ik kijk graag naar mensen en ik lees gretig (auto)biografieën. Ik vind dat boeiend. De meest eerlijke kant van een mens zie je als hij zich omdraait en je hem op de rug beziet. Hoe stoer iemand zich ook voordoet, zijn houding aan de achterzijde verraadt zijn kwetsbaarheid, zijn pure ik misschien, het kind in hem. De kunst is dit vast te houden als hij zich weer omdraait. Soms, als het lukt elkaar vanuit die kinderlijk onschuldige houding te benaderen, wordt het contact gegarandeerd losser en speelser. En daardoor liefdevoller. Dat brengt mij bij het volgende. Ik denk dat het is begonnen toen ik zelf geen kind meer was en het gaat dus vanzelf. Als ik naar iemand kijk, zie ik voor me hoe deze persoon als kind was. Vooral…
Bloesje
Ik vond een map van mijn moeder, daterend uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Mijn moeder overleed in 1994, mijn vader in 1997. Toen mijn vier zussen daarna alles aan het verdelen waren, vroegen ze of ik het wilde hebben. Ik zei direct ja want ik vind de inhoud bijzonder. De map dateert van een leerjaar van de huishoudschool waar mijn moeder ook kleding leerde maken. De leerlingen kregen de opdracht kledingpatroon-deeltjes in miniatuurformaat aan elkaar te naaien. Het resultaat in de map is een interessante collectie rokjes, jurkjes en bloesjes, geheel in de stijl van de mode van toen. Mijn oog viel direct op een van de kleine papieren bloesjes. Ik hield het tegen het licht en zag toen pas de oorspronkelijke schoonheid van dit werkje. Een…
Relativeren door te overdrijven
Van Hans Moolenbergh herinner ik mij een boek waarin hij de zielen van steden beschreef. Iedere stad heeft zijn eigen ziel en daardoor zijn eigen sfeer. Logisch, dat zo’n stadsziel van invloed is op haar bewoners. Mijn ouders en voorouders, al een paar eeuwen leven ze in Rotterdam. Ook ik ben er geboren en getogen. Mijn taalgebruik kan daarom wel eens tot verwarring leiden. Rotterdammers zijn recht door zee en ze zijn geen opscheppers. Om toch wat franje aan het geheel te geven, moeten we toch érgens in overdrijven. Dus doen we dat maar in de dingen die niet goed gaan of die niet zo fijn zijn. Met een vleug humor, dat wel natuurlijk. Maar dat is wat mensen van niet-Rotterdamse oorsprong nu juist ontgaat. Die denken dat we negatief…
Wijs besluit
Op de balustrade van ons balkon zag ik een Huismus die een hommel ontweek. Het musje was net geland. De hommel kwam aanvliegen en het vogeltje week behendig met een zwaai uit naar links, terwijl zijn pootjes bleven staan. Logisch, als er zoiets groots op mij afkomt, duik ik ook weg. Zelf ontwijk ik de laatste tijd het mainstream nieuws. Er is te veel absurditeit en de berichtgeving is eenzijdig (thans, maart 2021 zou ik daar nog wel meer over kunnen zeggen maar dat doe ik maar even niet). Wat ontwijk je en wat laat je toe. Waar ga je voor staan en wat laat je gaan. Dat is de vraag. Het mooie van dieren is dat ze daar nooit mee bezig zijn. Ze ontwijken wat ze moeten ontwijken…
Gelukssymbool
Jaren waren er voorbijgegaan. Talloze keren zakte ik bij een veldje klavers door mijn knieën, vaak tevergeefs. Maar nu, heel recent, viel mijn oog erop, een klavertje met 4 blaadjes. In eigen tuin, nota bene. Al jong raakte ik gefascineerd door het fenomeen ‘klavertje-4’, vooral ook door het getal. Kinderen vragen altijd aan elkaar ‘wat is jouw geluksnummer?’ ‘4’, antwoordde ik steevast. In de plantkunde noemen ze deze afwijking bij de witte klaver een somatische mutant. Een zwart schaapje dus, of het lelijke eendje. Nou, ik zie het anders. Het is een witte duif, want als je in plaats van 3 maar liefst 4 deelblaadjes op je steeltje draagt, dan ben je voor mij bijzonder. Gelukkig ben ik niet de enige. In de middeleeuwen waren ze ook blij als ze…
IJsbloemen
Toen wij jong waren, hadden onze slaapkamers nog geen benul van dubbele beglazing met een warmte-isolerende werking. Als de buitentemperatuur daalde tot het vriespunt, had deze specifieke vorm van ruige rijp volop kans zich te manifesteren op de dunne en oneffen vensterruiten. IJsbloemen! IJskristallen kunnen zich door secundaire groeikernen uitbreiden tot van die typische vertakkingen, dendrieten. Een voorbeeld van zo’n dendriet zag ik tijdens een vroege ochtendwandeling in een weids landschap. Nachtvorst had zich niets aangetrokken van de naderende lente. Ik passeerde een rustiek oud huisje. En daar was hij dan, het ijsbloemenruitje! Dat wilde ik fotograferen. Maar de man die daar net de deur uitstapte, keek een beetje boos. Discreet liep ik door. Over boos gesproken. Mijn drie oudste zussen, die aan de voorzijde van onze kleine eengezinswoning…
Stamppot
Als je een hond hebt kom je veel buiten. Die van mij – een witte herder – zie je niet snel over het hoofd. Ik heb bijna dagelijks aanspraak. Door die ontmoetingen kom ik regelmatig opgeruimder thuis dan ik wegging. Niets relativeert zo goed als een alledaags praatje. Het is een zonnige herfstdag, er zijn veel mensen op de been in het Kralingse Bos. ‘Zo, da’s een mooie,’ zegt een oudere Rotterdammer terwijl hij naar mijn hond wijst. ‘Ja, en ze is ook lief,’ zeg ik. ‘Dat zie je zo,’ zegt de man met een. ‘Maar ze is geen doetje,’ haast ik mij te zeggen. Want die stoere kant van haar mag niet onderbelicht blijven. ‘Kijk, die van mij graaft. Dat leer je ‘m niet af.’ Zijn kleine terriër, die daarnet…